Aile Dizimi: Yararları ve Hayatımıza Katkıları

Elif Akgül Mutlu

Profesyonel Koç, Aile Dizimi Uygulayıcısı

Aile dizimi; aile çatışmaları, aile ilişkilerindeki zorluklar, ailevi olayların oluşturduğu sancıların getirilerinin incelenmesi, kaynağının ve sonuçlarının belirlenmesi ve çözüme ulaştırılmasına destek verir. Bilimsel olarak henüz kanıtlanmamış olmakla birlikte aile sorunlarının anlaşılmasında oldukça etkili olan terapötik bir çalışmadır.

Aile dizimi; Alman psikoterapist Bert Hellinger tarafından ortaya atılmış olgusal bir yaklaşımdır. Bert Hellinger Psikanaliz ve Psikodrama’dan etkilenerek aile dizimi kavramını ortaya atmıştır.

Aile dizimi; aile çatışmaları, aile ilişkilerindeki zorluklar, ailevi olayların oluşturduğu sancıların getirilerinin incelenmesi, kaynağının ve sonuçlarının belirlenmesi ve çözüme ulaştırılmasına destek verir. Bilimsel olarak henüz kanıtlanmamış olmakla birlikte aile sorunlarının anlaşılmasında oldukça etkili olan terapötik bir çalışmadır. Aile dizimi, ailedeki bireylerin geçmişte yaşamış atalarından günümüze kadar devam eden bir bağ ile birbirleri ile ilişkili olduklarını öngören bir yaklaşımdır. Bu bağ aracılığı ile geçmişte yaşamış ve yaşamakta olan önceki kuşakların travmaları, finansal-duygusal-davranışsal sorunları, özlemleri, acıları, yasları, hastalıkları, başarısızlıkları bir sonraki kuşağa aktarılarak günümüze kadar gelerek günümüzdeki kuşağa etki eder. Geçmişte yaşanmış tıkanıklıklar, engeller, yaşanmış olaylar karşısındaki bakış açıları, başarısızlıklar-yenilgiler, hayal kırıklıkları sonraki kuşaklarda yüzeye çıkar, ailenin yaşamakta olan kuşağına sorun olarak sirayet eder.

Bireyin duygu-düşünce yapısı, olaylara verdiği tepkiler, yaşadıklarına yaklaşımı geçmişten gelen etkileri de içinde barındırarak, doğduğu aile içinde şekillenir. Dolayısıyla sağlık durumu, başarıları, ilişkileri, hayata kattıkları ve kazanımları bağlı olduğu ailenin etkisini taşır. Kök aile, yetiştirme tarzı ve genetik faktörlerle etkili olduğu kadar, atasal aktarımlarla da bireyin kişiliğinin gelişiminde belirgin bir şekilde rol oynar. Bireyin yaşadığı sorunlar, karşılaştığı engeller kök ailesinden DNA yoluyla aktarılan kodlarla şekillenerek bireyin izlediği adımlarda, yönelimlerinde kök ailesinden izler barındırır.

Aile dizimi; ailenin doğru olan tek bir sırada sıralandığı, ailedeki kişilerin belirli bir sıra dahilinde dizildiği anlayışına dayanarak ailede bu sıralamayı bozan ya da engelleyen, zarara uğratan bir durum olduğunda ailenin bu bozulan dizilişten olumsuz etkilenerek ailede huzursuzlukların ve anlaşmazlıkların baş gösterdiğini savunur.

Aile dizimi çalışması grupla yapılarak söz konusu ailedeki bireyleri temsil eden grup üyeleri ile veya aile bireylerini sembollerle konumlandırarak aile dinamiklerini canlandırmak suretiyle gerçekleştirilir. Çalışma içerisinde aile içindeki roller, bu rollerin sergileniş biçimi, aileyi nasıl ve ne ölçüde etkilediği incelenir. Danışan buradan çıkaracağı sonuçlarla aile içinde sergileyebileceği davranış şekli, aile bireylerine ve ailesinin yapısına bakış açısı hakkında yaptığı gözlemler aracılığıyla bilgi sahibi olur. Aile Dizimi Uygulayıcısı dizim öncesinde danışanın geçmişi ve aile dinamiği- ailenin özellikleri, ailedeki rollerin dağılımı ve işlevleri hakkında bilgi alır. Dizimin ardından ailede var olan sorunlar tespit edilerek çözümü için kullanılan yöntemler ve dizimdeki bozulmaların düzeltilmesi yoluyla sorunlar çözüme ulaştırılmaya çalışılır. Bu süreçte Aile Dizimi Uygulayıcısı tarafından Aile Dizimi esnasında kullanılan tekniklerden yararlanılır.

Aile dizimi aracılığı ile danışanın ailesindeki soruna çözüm oluşturan yöntemlerin uygulanması sayesinde kuşaklar arasındaki iletişimden kaynaklı aksaklıklar ortadan kaldırılır, aktarım yoluyla alt kuşaklara iletilen kalıplar yeniden düzenlenir, danışanın bakış açısı ve ilişkileri gelişir, önceki kuşakların davranış nedenleri ve duyguları anlaşılır hale gelir, danışanın empatik yönü güçlenir, diğer aile bireylerinin anlaşılması ve dizilimdeki uyuşmazlıkların giderilmesi sağlanarak aile içinde uyumun yolu açılır.

Danışan bireysel olarak veya aile bireyleriyle birlikte Aile Dizimi Uygulayıcısına başvurabilir ve çalışmalara katılabilir. Aile Dizimi çalışması yapılan danışan ile birlikte temsilciler ve katılımcılar da şifalanır. Danışan pasif rolde kalarak ailesini gözlemleme, ailesinin niteliklerini ve ilişkilerini izleme, ailedeki rolünü keşfetme ve aile yapısını inceleme imkanı bularak farkındalık geliştirir. Bu sayede tüm ilişkilerini ve kendini geliştirme yolunda ilerlemiş olur.

Sevgiyle kurulan sağlıklı ilişkiler dilerim…

Elif Akgül Mutlu

Profesyonel Koç, Aile Dizimi Uygulayıcısı