Ergenlerde Güven Oluşturma ve İletişim Becerileri
“Ergenlerle güven inşa etmek ve etkili iletişim kurmak zaman ve çaba gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte, dinleme, empati, açıklık, güvenilirlik, sınırlar ve özgürlük dengesi gibi unsurların önemi büyüktür.”
Ergenlik dönemi, hem gençler hem de ebeveynler için zorlu bir süreçtir. Bu dönemde birey, hem fiziksel hem de psikolojik açıdan önemli değişimlerden geçer. Bu süreçte yaşanan fiziksel, duygusal ve zihinsel değişimler, gençlerin kimliklerini keşfetmeleri ve bağımsızlıklarınız kazanma çabalarıyla birleştiğinde, ilişkilerde çatışmalara yol açabiliyor. Duygusal dalgalanmalar, bağımsızlık ihtiyacı, otoriteye karşı direnç gibi faktörler, ergenlerin bu dönemde daha karmaşık iletişim kurmalarına sebep olur. Ancak bu dönemde sağlıklı bir iletişim kurmak ve güven inşa etmek, ergenlerin hem kendilerine hem de çevrelerindeki yetişkinlere olan güvenini artırarak, bu zorlu yılları daha kolay atlatmalarını sağlar. Ailelerin ve yetişkinlerin bu süreci anlayışla karşılaması, empatik ve sabırlı bir yaklaşım benimsemesi, ergenlerle daha sağlıklı ve güvenli bir iletişim kurmasını sağlayacaktır. Bu yazımda ergenlerle güvene dayalı bir ilişki kurmanın ve etkili iletişim becerileri geliştirmenin önemini ve yollarını ele alacağım;
GÜVENİN TEMEL TAŞLARI:
Dinlemek ve Empati:
Ergenlerle güven oluşturmanın ilk adımı onları dinlemekten geçer. Dinlemek, sadece onların ne söylediğinin duymakla kalmaz; aynı zamanda duygularını ve ihtiyaçlarını anlamaya çalışmak anlamına gelir. Yargılanan ve dinlenmeyen ergenlerin düşüncelerini ebeveynleriyle açıkça paylaşmaları çok zordur. Ergenler, yetişkinlerin onları yargılamadan dinlendiğini hissettiklerinde, kendilerini ifade etmekte daha rahat olurlar. Bu da güvenin temelini atar.
Empati, dinleme sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır. Ergenlerin karşılaştıkları zorlukları anlamak ve onların bakış açısını gözetmek, iletişimde köprü kurar. Empati kurarak, ‘Ben de senin yaşındayken benzer duygular hissetmişim ‘’Seni anlayabiliyorum’ gibi cümlelerle onları anladığınızı göstermek, ilişkinizi güçlendirir.
Açık ve Net İletişim:
Ergenlerle iletişimde açıklık, güven inşa etmek için bir diğer önemli faktördür. Ergenler bazen yaşadıkları zorlukları ve sorunları kendilerine saklamayı tercih ederler ve kendilerini kolay açmazlar. Bu süreçte karmaşık ya da üstü kapalı mesajlar, ergenlerde yanlış anlamalara yol açabilir ve sizlere açık olmalarını engelleyebilir. Bunun yerine söyleyeceklerinizi ve ileteceklerinizi doğrudan ve anlaşılır bir şekilde, sakin ve nazikçe, ses tonunuzu da ayarlayarak belirtmek ve ifade etmek güvenli bir iletişim ortamı yaratacaktır.
Açık iletişim, aynı zamanda beklentilerin net bir şekilde ifade edilmesini de içerir. Ergenler, kendilerinden ne beklendiğini anladıklarında, bu beklentileri karşılamak için çaba sarf ederler. Bu da sorumluluk bilinci geliştirmelerine yardımcı olur ve güven duygusunu pekiştirir.
Güvenilirlik (Sözlerinizi Tutun):
Güven, karşılıklı güvenilirlik üzerine inşa edilir. Ebeveynlerin ya da yetişkinlerin verdikleri sözleri tutmaları, ergenlerin onlara olan güvenini artırır. Tutarlı ve güvenilir davranışlar sergilemek, ergenlerle kurulan ilişkinin sağlam temeller üzerine oturmasını sağlar. Sözlerinizi tutmak, aynı zamanda sınırlar konusunda da geçerlidir.
Her ergen özgürlüğün yanı sıra, sınırlara ve kurallara da ihtiyaç duyar. Ergenlerin sınırlarını ve kurallarını belirlerken tutarlı olmak ve bununla birlikte bu sınırları ve kuralları onlara açıklamak, onların kendilerini güvende hissetmelerine katkı sağlar.
Sınırlar ve Özgürlük Dengesi:
Ergenlik dönemi, bağımsızlık arayışının yoğun olduğu bir dönemdir. Bu dönemde gençler, kendi kararlarını vermek ve özgürlük alanlarını genişletmek isterler. Ergenlerin ailelerinden bağımsızlaşma isteği ergenlerin iletişimde mesafeli ve isyankar davranmalarına neden olur. Özellikle sürekli yönlendirilmek veya talimat almak, ergenlerde direnç yaratabilir. Ancak bu özgürlük istekleri, sınırlarla dengelenmelidir. Sınırlar koyarken, ergenlerin görüşlerini dikkate almak ve onlara sorumluluk vermek, özgürlük ve güven arasında bir denge kurmanıza yardımcı olur.
Pozitif Geri Bildirim (Övgü ve Takdir):
Ergenlerin özgüvenlerini artırmanın en etkili yollarından biri de çabalarını ve başarılarını takdir etmektir. Olumlu geri bildirimler, gençlerin kendilerine olan güvenini pekiştirir ve sizinle olan ilişkilerini güçlendirir. Onların olumsuz davranışlarını dile getirip, suçlayıp, ceza vermek onları sizden uzaklaştırır. Ergenlerin olumlu davranışlarını fark etmek ve övmek, onların motivasyonunu artırır ve sizi güvenilir bir rehber olarak görmelerini sağlar.
Gizliliğe Saygı :
Ergenler, bu dönemde mahremiyetlerine büyük önem verirler. Yetişkinlerin, onların bu ihtiyacını anlaması ve saygı göstermesi, güven duygusunun inşasında kritik bir rol oynar. Ergenlerin kendi alanlarına saygı duymak, onlara alan açmak önemlidir. Gizliliğe saygı gösterildiğinde, ergenler kendilerini daha güvende hissederler ve ihtiyaç duyduklarında size daha açık olurlar.
Gizliliğe Saygı :
Ergenler, bu dönemde mahremiyetlerine büyük önem verirler. Yetişkinlerin, onların bu ihtiyacını anlaması ve saygı göstermesi, güven duygusunun inşasında kritik bir rol oynar. Ergenlerin kendi alanlarına saygı duymak, onlara alan açmak önemlidir. Gizliliğe saygı gösterildiğinde, ergenler kendilerini daha güvende hissederler ve ihtiyaç duyduklarında size daha açık olurlar.
Yapıcı Eleştiriler:
Eleştiriler, ergenlerin gelişimde önemli bir yer tutar. Ancak bu eleştirilerin yapıcı olması, güven duygusunu zedelememek için büyük önem taşır. Yıkıcı eleştiriler yerine sorunları çözmeye yönelik yaklaşımlar benimsemek, ergenlerin kendilerini değerli hissetmelerini sağlar. Onlarla, sorunlarla başa çıkma yollarını göstermek ve destek olmak, güven duygusunu ve kendi özgüvenlerini pekiştirir.
Akademik Baskıdan Kaçmak:
Akademik baskı altında olan ergenlerle etkili iletişim, onların duygusal ve zihinsel sağlığını desteklemek için kritik öneme sahiptir. Bu süreçte onlara güvenli bir alan yaratmak önemlidir. ‘Nasıl hissediyorsun, sana nasıl yardımcı olabilirim’ gibi sorular, baskıyı hafifletir. Aynı zamanda, başarıya odaklanmak yerine süreç ve çabayı takdir etmek, ergenin kendini değerli hissetmesini sağlar. Akademik hedeflerin gerçekçi olmasını sağlamak ve başarısızlıkları da büyüme fırsatı olarak görmek, sağlıklı bir iletişim kurmanızı sağlar.
Model Olmak:
Ergenler, davranışlarını çevrelerinden gözlemleyerek öğrenirler. Onlara ebeveynler olarak iyi bir rol model olun. Sorumluluk, dürüstlük ve saygı gibi değerleri kendi davranışlarınızla gösterin. Ne kadar söylerseniz söyleyin, bunları davranışlarınızla gösteriyor olmanız çok önemli.
Ergenlerle güven inşa etmek ve etkili iletişim kurmak zaman ve çaba gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte, dinleme, empati, açıklık, güvenilirlik, sınırlar ve özgürlük dengesi gibi unsurların önemi büyüktür.
Pozitif geri bildirim, mahremiyete saygı ve yapıcı eleştirilerle desteklenen bu süreç, ergenlerin kendilerine olan güvenini artırırken, sizinle olan ilişkilerini de güçlendirecektir.
Unutmayın, ergenlerle sağlıklı bir iletişim ve güvene dayalı bir ilişki kurmak, onların gelecekteki ilişkileri, hayata bakışları, olaylara yaklaşımları, sorunlarla karşılaştıklarında başa çıkabilmeleri, kendi kimliklerini oluşturmaları için de sağlam ve önemli bir temel oluşturur.
Nurcan Bekiş
Profosyonel Yaşam Koçu ve Numerolog